Τα λεμφοκύτταρα είναι λευκά αιμοσφαίρια που βοηθούν τον οργανισμό να καταπολεμήσει τις λοιμώξεις και τις ασθένειες.
Το φυσιολογικό εύρος για έναν ενήλικα κυμαίνεται μεταξύ 1.000 και 4.800 λεμφοκυττάρων ανά μικρολίτρο (ml) αίματος.
Οι γιατροί θα μετρήσουν τα επίπεδα των λεμφοκυττάρων ενός ατόμου στο πλαίσιο μιας πλήρους εξέτασης αίματος.
Κανονικά εύρη και επίπεδα
Δεν υπάρχει συγκεκριμένος αριθμός λεμφοκυττάρων που είναι απαραίτητος για να διατηρείται ο οργανισμός υγιής.
Αυτό συμβαίνει επειδή τα επίπεδα των λεμφοκυττάρων μπορούν να αλλάξουν ανάλογα με τη φυλή, το φύλο, την τοποθεσία και τις συνήθειες του τρόπου ζωής ενός ατόμου.
Ωστόσο, η διατήρηση του αριθμού των λεμφοκυττάρων που κυκλοφορούν στο σώμα σε ένα υγιές εύρος είναι σημαντική για τη λειτουργία του ανοσοποιητικού συστήματος.
Τα τυπικά φυσιολογικά εύρη λεμφοκυττάρων είναι:
- Eνήλικες: 1.000-4.800
- Παιδιά: 3.000-9.500
Τι σημαίνει αν τα επίπεδα είναι υψηλά
Ο αριθμός των λεμφοκυττάρων πάνω από το φυσιολογικό εύρος μπορεί να είναι μια αβλαβής και προσωρινή κατάσταση που οφείλεται στη φυσιολογική αντίδραση του οργανισμού σε μια λοίμωξη ή φλεγμονώδη κατάσταση.
Αιτίες
Τα υψηλά επίπεδα λεμφοκυττάρων μπορεί επίσης να είναι ένδειξη λεμφοκυττάρωσης, η οποία μπορεί να υποδηλώνει μια πιο σοβαρή κατάσταση.
Οι γιατροί συνήθως αναφέρονται σε αριθμό λεμφοκυττάρων άνω των 4.000 ανά 1 ml αίματος σε ενήλικες ως λεμφοκυττάρωση.
Ωστόσο, το όριο αυτό μπορεί να διαφέρει μεταξύ εργαστηρίων και ατόμων διαφορετικών ηλικιών.
Τα άτομα με λεμφοκυττάρωση μπορεί να εμφανίσουν συμπτώματα ανάλογα με το τι προκαλεί αυτή την έξαρση των λεμφοκυττάρων.
Ορισμένες πιθανές αιτίες της λεμφοκυττάρωσης περιλαμβάνουν:
- ιογενείς λοιμώξεις, όπως ο HIV
- βακτηριακές λοιμώξεις, όπως η Bartonella henselae
- παρασιτικές λοιμώξεις, όπως το Toxoplasma
- μυκοβακτηριακή φυματίωση
- καρκίνος, όπως το λέμφωμα non-Hodgkin
- αντιδράσεις φαρμάκων
- στρες, άγχος
Πώς να μειώσετε τα επίπεδα
Τα επίπεδα των λεμφοκυττάρων μπορεί να επανέλθουν στο φυσιολογικό από μόνα τους ή μετά από θεραπεία.
Οι γιατροί θα προσδιορίσουν πρώτα την υποκείμενη αιτία της λεμφοκυττάρωσης για να καθορίσουν τον καλύτερο τρόπο μείωσης των επιπέδων των λεμφοκυττάρων.
Τι σημαίνει αν τα επίπεδα είναι χαμηλά
Ο αριθμός των λεμφοκυττάρων κάτω από το φυσιολογικό εύρος μπορεί επίσης να είναι προσωρινός.
Αιτίες
Οι γιατροί αναφέρονται στους ασυνήθιστα χαμηλούς αριθμούς λεμφοκυττάρων ως λεμφοκυτταροπενία.
Για τους ενήλικες, πρόκειται συνήθως για αριθμό λεμφοκυττάρων μικρότερο από 1.000 σε 1 ml αίματος.
Μπορεί να είναι αποτέλεσμα:
- το σώμα δεν παράγει αρκετά λεμφοκύτταρα
- μιας νόσου που καταστρέφει τα λεμφοκύτταρα
- τα λεμφοκύτταρα να κολλήσουν στους λεμφαδένες
Η λεμφοκυτταροπενία μπορεί να εμφανιστεί μετά από ασθένειες ή θεραπείες που περιλαμβάνουν:
- λοιμώξεις, όπως η ιογενής ηπατίτιδα
- αυτοάνοσα νοσήματα, όπως ο λύκος
- θεραπεία με στεροειδή
- καρκίνο του αίματος, όπως το λέμφωμα non-Hodgkin
- ακτινοβολία ή χημειοθεραπεία
Σε ορισμένες περιπτώσεις, οι άνθρωποι μπορεί να κληρονομήσουν λεμφοκυτταροπενία. Για παράδειγμα, τα άτομα με σύνδρομο Wiskott-Aldrich έχουν γενετικές μεταλλάξεις που μειώνουν την ικανότητα του οργανισμού να παράγει λεμφοκύτταρα.
Πώς να αυξήσετε τα επίπεδα
Οι γιατροί δεν θα συστήσουν πάντα την αύξηση των λεμφοκυττάρων. Για παράδειγμα, τα άτομα που έχουν ήπιες περιπτώσεις λεμφοκυτταροπενίας χωρίς σαφή αιτία μπορεί να δουν την κατάσταση να υποχωρεί από μόνη της.
Η θεραπεία της υποκείμενης πάθησης μπορεί να αυξήσει τα λεμφοκύτταρα σε άλλες περιπτώσεις όπου η πάθηση είναι σαφής.
Τύποι λεμφοκυττάρων
Υπάρχουν δύο κατηγορίες λεμφοκυττάρων, τα λεμφοκύτταρα Β και τα λεμφοκύτταρα Τ. Οι άνθρωποι συνήθως αναφέρονται σε αυτά ως Β κύτταρα και Τ κύτταρα.
Και οι δύο τύποι προέρχονται από βλαστικά κύτταρα στο μυελό των οστών. Από εκεί, ορισμένα κύτταρα ταξιδεύουν στον θύμο, όπου γίνονται κύτταρα Τ κι άλλα παραμένουν στο μυελό των οστών, όπου γίνονται κύτταρα Β.
Β κύτταρα
Η δουλειά των κυττάρων Β είναι να παράγουν αντισώματα, τα οποία είναι πρωτεΐνες που παράγονται από το ανοσοποιητικό σύστημα για την καταπολέμηση ξένων ουσιών, γνωστών ως αντιγόνα.
Τ κύτταρα
Η δουλειά των Τ κυττάρων είναι να βοηθούν τον οργανισμό να σκοτώνει τα καρκινικά κύτταρα και να ελέγχει την ανοσολογική απόκριση σε ξένες ουσίες. Αυτό το κάνουν καταστρέφοντας τα κύτταρα του σώματος που έχουν καταληφθεί από ιούς ή έχουν γίνει καρκινικά.
Κύτταρα NK
Ένας τρίτος τύπος λεμφοκυττάρου, γνωστός ως κύτταρο φυσικός φονιάς ή κύτταρο NK, προέρχεται από τον ίδιο χώρο με τα κύτταρα Β και Τ. Τα κύτταρα NK ανταποκρίνονται γρήγορα σε διάφορες ξένες ουσίες και εξειδικεύονται στη θανάτωση καρκινικών κυττάρων και κυττάρων που έχουν μολυνθεί από ιούς.
Ρόλοι και λειτουργίες
Οι διάφοροι τύποι κυττάρων Β και Τ έχουν συγκεκριμένους ρόλους στο σώμα και στο ανοσοποιητικό σύστημα.
Β κύτταρα
Υπάρχουν επίσης διάφοροι τύποι κυττάρων Β:
- Κύτταρα μνήμης Β: Τα κύτταρα Β μνήμης κυκλοφορούν στο σώμα για να ξεκινήσουν μια γρήγορη αντισωματική απάντηση όταν βρουν μια ξένη ουσία.
- Ρυθμιστικά Β κύτταρα: Τα ρυθμιστικά Β κύτταρα, ή Bregs, έχουν προστατευτική αντιφλεγμονώδη δράση στο σώμα και σταματούν τα λεμφοκύτταρα που προκαλούν φλεγμονή.
- Κύτταρα πλάσματος: Τα πλασματοκύτταρα είναι τελικώς διαφοροποιημένα Β κύτταρα που παράγουν αντισώματα και είναι υπεύθυνα για την ανοσία που διαμεσολαβείται από αντισώματα. Τα τελικώς διαφοροποιημένα κύτταρα είναι κύτταρα που εξειδικεύονται σε ένα σημείο μετά το οποίο δεν μπορούν πλέον να διαιρεθούν.
Τ κύτταρα
Υπάρχουν διάφοροι τύποι Τ κυττάρων:
- Φονικά Τ κύτταρα: Τα φονικά ή κυτταροτοξικά Τ κύτταρα σαρώνουν την επιφάνεια των κυττάρων του σώματος για να δουν αν έχουν μολυνθεί από μικρόβια ή αν έχουν γίνει καρκινικά. Εάν ναι, σκοτώνουν αυτά τα κύτταρα.
- Βοηθητικά Τ κύτταρα: Τα βοηθητικά Τ κύτταρα «βοηθούν» άλλα κύτταρα του ανοσοποιητικού συστήματος να ξεκινήσουν και να ελέγξουν την ανοσολογική απόκριση έναντι ξένων ουσιών.
- Ρυθμιστικά Τ κύτταρα ή Tregs: Τα Tregs ελέγχουν ή καταστέλλουν άλλα κύτταρα του ανοσοποιητικού συστήματος. Έχουν τόσο χρήσιμες όσο και επιβλαβείς επιδράσεις. Διατηρούν την ανοχή στα μικρόβια, προλαμβάνουν τα αυτοάνοσα νοσήματα και περιορίζουν τα φλεγμονώδη νοσήματα.
- Τ-κύτταρα μνήμης: Τα Τ κύτταρα μνήμης προστατεύουν τον οργανισμό από αντιγόνα που έχουν προηγουμένως αναγνωρίσει. Ζουν πολύ καιρό μετά το τέλος μιας λοίμωξης, βοηθώντας το ανοσοποιητικό σύστημα να θυμάται προηγούμενες λοιμώξεις.
- Φυσικά κύτταρα Τ-δολοφόνοι: Τα Τ κύτταρα φυσικοί φονείς είναι μια μικτή ομάδα Τ κυττάρων που μοιράζονται χαρακτηριστικά τόσο των Τ κυττάρων όσο και των κυττάρων φυσικοί φονείς. Μπορούν να επηρεάζουν άλλα ανοσοποιητικά κύτταρα και να ελέγχουν τις ανοσολογικές αποκρίσεις έναντι ουσιών στο σώμα που προκαλούν ανοσολογική απόκριση.
Τι είναι η εξέταση των κυττάρων Β και Τ
Οι γιατροί αναφέρονται σε μια εξέταση αίματος που μετράει πόσα λεμφοκύτταρα υπάρχουν στο αίμα ως εξέταση Β και Τ κυττάρων. Η εξέταση αυτή μετρά τα επίπεδα των κύριων τύπων λευκών αιμοσφαιρίων στο σώμα.
Η μέτρηση των λεμφοκυττάρων είναι ένα μέρος της πλήρους εξέτασης αίματος (ΠΕΑ), η οποία είναι μια ευρύτερη εξέταση ολόκληρου του αίματος.
Οι γιατροί μπορεί να ζητήσουν μια γενική αίματος αν υποπτεύονται ότι υπάρχει κάποια ασθένεια ή λοίμωξη.
Η εξέταση μπορεί επίσης να χρησιμοποιήσει δείγμα του μυελού των οστών αντί για αίμα σε ορισμένες περιπτώσεις.
Τι σημαίνουν τα αποτελέσματα
Η εξέταση των κυττάρων Β και Τ θα εκτιμήσει την ποσότητα των κυττάρων Β και Τ στο αίμα.
Τα αποτελέσματα μπορεί να υποδεικνύουν φυσιολογικό αριθμό κυττάρων ή μη φυσιολογικό αριθμό κυττάρων, με το τελευταίο να υποδεικνύει την πιθανή παρουσία κάποιας νόσου.
Στην περίπτωση αυτή, ο γιατρός θα ζητήσει πιθανότατα και άλλες εξετάσεις για να επιβεβαιώσει τη διάγνωση.
Αριθμός Τ-κυττάρων πάνω από το φυσιολογικό εύρος
Ο αριθμός των Τ-κυττάρων πάνω από το φυσιολογικό εύρος μπορεί να υποδηλώνει οποιαδήποτε από τις ακόλουθες καταστάσεις:
- σεξουαλικώς μεταδιδόμενα νοσήματα (ΣΜΝ), όπως η σύφιλη
- ιογενή λοίμωξη, όπως λοιμώδης μονοπυρήνωση
- παρασιτικές λοιμώξεις, όπως τοξοπλάσμωση
- φυματίωση, μια ασθένεια που προσβάλλει τους πνεύμονες και άλλα όργανα
- οξεία λεμφοβλαστική λευχαιμία Τ-κυττάρων, καρκίνος των λευκών αιμοσφαιρίων
- πολλαπλό μυέλωμα (καρκίνος του αίματος, που ξεκινά από το μυελό των οστών)
Αριθμός κυττάρων Β πάνω από το φυσιολογικό εύρος
Ο αριθμός των κυττάρων Β πάνω από το φυσιολογικό εύρος μπορεί να υποδηλώνει:
- χρόνια λεμφοκυτταρική λευχαιμία (ΧΛΛ)
- πολλαπλό μυέλωμα
- μακροσφαιριναιμία Waldenström ή νόσο Waldenström, έναν τύπο καρκίνου
Μετρήσεις κυττάρων Τ κάτω από το φυσιολογικό εύρος
Ο αριθμός των Τ-κυττάρων κάτω από το φυσιολογικό εύρος μπορεί να υποδηλώνει:
- ασθένεια που υπάρχει από τη γέννηση
- επίκτητη νόσο ανεπάρκειας Τ-κυττάρων, όπως ο HIV
- έναν τύπο καρκίνου
- σύνδρομο DiGeorge
Μετρήσεις κυττάρων Β κάτω από το φυσιολογικό εύρος
Ο αριθμός των κυττάρων Β κάτω από το φυσιολογικό εύρος μπορεί να υποδηλώνει:
- οξεία λεμφοβλαστική λευχαιμία Β-κυττάρων
- HIV ή άλλη ασθένεια που εξασθενεί το ανοσοποιητικό σύστημα
- σύνδρομο DiGeorge
Ερωτήσεις – Απαντήσεις
Τι σημαίνει πάνω από 48% λεμφοκύτταρα;
Τα λεμφοκύτταρα αντιπροσωπεύουν κανονικά το 20% έως 40% των κυκλοφορούντων λευκών αιμοσφαιρίων. Όταν το ποσοστό των λεμφοκυττάρων υπερβαίνει το 40%, αναγνωρίζεται ως σχετική λεμφοκυττάρωση .
Πρέπει να ανησυχώ για τα υψηλά λεμφοκύτταρα;
Είναι πιθανό να έχετε υψηλότερο από το συνηθισμένο αριθμό λεμφοκυττάρων, αλλά να έχετε λίγα, εάν υπάρχουν, συμπτώματα. Ο υψηλότερος αριθμός έρχεται συνήθως μετά από μια ασθένεια.
Τις περισσότερες φορές είναι ακίνδυνο και δεν διαρκεί πολύ, αλλά ο υψηλότερος αριθμός μπορεί να είναι το αποτέλεσμα κάτι πιο σοβαρού, όπως ένας καρκίνος του αίματος ή μια χρόνια λοίμωξη.
Πώς θα μειώσετε τα λεμφοκύτταρα
Τα φάρμακα που μπορεί να μειώσουν το επίπεδο των λεμφοκυττάρων σας μπορεί να περιλαμβάνουν: αζαθειοπρίνη (Imuran, Azasan) καρβαμαζεπίνη (Tegretol, Epitol) σιμετιδίνη (Tagamet).
Μπορεί το άγχος να αυξήσει τα λεμφοκύτταρα;
Σε πολλές περιπτώσεις, όταν είστε αγχωμένοι, το σώμα σας παράγει υψηλότερες ποσότητες ορμονών του στρες γνωστές ως κορτικοστεροειδή.
Αυτά παίζουν σημαντικό ρόλο στην εξελικτική σας απόκριση «πάλη ή φυγή», αλλά τείνουν επίσης να καταστέλλουν τον αριθμό των λεμφοκυττάρων στο αίμα σας, μειώνοντας έτσι την ικανότητά σας να καταπολεμάτε τη μόλυνση
Σε ποιον γιατρό να απευθυνθώ αν εχω υψηλά λεμφοκύτταρα;
Ειδικές εξετάσεις αίματος μπορεί να είναι χρήσιμες εάν ο αριθμός των λεμφοκυττάρων παραμένει υψηλός. Εάν η πάθηση παραμείνει ή η αιτία δεν είναι γνωστή, θα πρέπει κλείσετε ραντεβού με έναν γιατρό ειδικεύεται στις ασθένειες του αίματος, όπως είναι ο αιματολόγος.
Πόσο διαρκεί η λεμφοκυττάρωση;
Οι περισσότεροι ασθενείς εμφανίζουν λεμφοκυττάρωση, που αντιπροσωπεύει την έξοδο των λεμφοκυττάρων από τα κομβικά διαμερίσματα. Αυτό υποχωρεί εντός 8 μηνών στην πλειονότητα των ασθενών, αλλά μια υποομάδα έχει λεμφοκυττάρωση που διαρκεί >12 μήνες.
Συνοψίζοντας
Ο ασυνήθιστα υψηλός ή χαμηλός αριθμός λεμφοκυττάρων μπορεί να μην προκαλεί από μόνος του σημεία, συμπτώματα ή σοβαρά προβλήματα.
Μπορεί να είναι η φυσιολογική αντίδραση του οργανισμού σε μια λοίμωξη, φλεγμονώδη κατάσταση ή άλλη ασυνήθιστη κατάσταση και θα επανέλθουν στα φυσιολογικά επίπεδα μετά από κάποιο χρονικό διάστημα.
Εάν οι αριθμοί των λεμφοκυττάρων παραμένουν υψηλοί ή χαμηλοί με την πάροδο του χρόνου, μπορεί να υποδηλώνουν μια κατάσταση υγείας. Αυτές οι καταστάσεις μπορεί να κυμαίνονται από ήπιες έως σοβαρές και το πόσο διαρκούν εξαρτάται από την αιτία τους.
Η θεραπεία για τα μη φυσιολογικά επίπεδα λεμφοκυττάρων εξαρτάται τόσο από την αιτία όσο και από τη σοβαρότητα, ενώ οι ήπιες μορφές μπορεί να μην απαιτούν καθόλου θεραπεία.
ΠΗΓΕΣ
Το Mens Health για την συγγραφή των άρθρων συμβουλεύεται και αντλεί πληροφορίες μόνο από μελέτες που έχουν αξιολογηθεί από καθηγητές, ακαδημαϊκά ερευνητικά ιδρύματα, ιατρικά περιοδικά και ενώσεις. Αποφεύγουμε τη χρήση τριτογενών αναφορών.
- Alt FW, et al. (2015). Chapter 14: B cell memory and plasma cell development.https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/B978012397933900014X
- B cells. (2021).https://www.immunology.org/public-information/bitesized-immunology/cells/b-cells
- Derfalvi B, et al. (2016). B cell development in chromosome 22q11.2 deletion syndrome.https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/26689329/
- Epstein-Barr virus and infectious mononucleosis. (2020).https://www.cdc.gov/epstein-barr/about-ebv.html
- Hamad H, et al. (2023). Lymphocytosis.https://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK549819/
- Helper and cytotoxic T cells. (n.d.).https://www.immunology.org/public-information/bitesized-immunology/cells/helper-and-cytotoxic-t-cells
- Lymphocyte. (n.d.).https://www.genome.gov/genetics-glossary/Lymphocyte
- Lymphocytopenia. (n.d.).https://www.nhlbi.nih.gov/health-topics/lymphocytopenia
- Memory B cell. (n.d.).https://www.sciencedirect.com/topics/medicine-and-dentistry/memory-b-cell
