O γιατρός μπορεί να μας συστήσει την εξέταση φωσφοκινάσης της κρεατίνης (CPK), εάν υπάρχει ανάγκη μέτρησης των επιπέδων του ενζύμου CPK στο αίμα σας.
Τα κύτταρα του σώματός χρειάζονται αυτό το ένζυμο κρεατινικής κινάσης για την παραγωγή ενέργειας.
Εάν η εξέταση βρει υψηλές ποσότητες CPK στο αίμα, αυτό θα μπορούσε να είναι ένδειξη κάποιου είδους τραυματισμού ή καταπόνησης των μυών ή της καρδιάς.
Ωστόσο, τα επίπεδα του ενζύμου μπορεί επίσης να αυξηθούν λόγω παραγόντων όπως η έντονη άσκηση και ορισμένα φάρμακα.
Επομένως, δεν πρέπει να ανησυχείτε αν το αποτέλεσμα της εξέτασης του ενζύμου CPK βγει αυξημένο. Αντίθετα, περιμένετε να διαπιστώσει ο γιατρός σας αν έχετε κάποια υποκείμενη ιατρική πάθηση και να σας συστήσει τη θεραπεία αναλόγως.
Τι είναι το ένζυμο CPK
Η φωσφοκινάση της κρεατίνης είναι ένα ένζυμο, μια πρωτεΐνη που επιφέρει συγκεκριμένες χημικές αλλαγές στο σώμα.
Όπως υποδηλώνει το όνομά του, η λειτουργία του ενζύμου CPK είναι να προσθέτει μια φωσφορική ομάδα στην κρεατίνη, μια χημική ουσία που απαντάται στη φύση και βρίσκεται στα μυϊκά κύτταρα.
Ως αποτέλεσμα, η κρεατίνη μετατρέπεται σε φωσφοκρεατίνη, μια ουσία υψηλής ενέργειας που χρησιμοποιείται από το σώμα για την παραγωγή ενέργειας.
Ενώ η κινάση της κρεατίνης βρίσκεται κυρίως στους σκελετικούς και τους καρδιακούς μύες, μικρές ποσότητες της υπάρχουν και στον εγκέφαλό.
Με βάση το πού βρίσκεται αυτό το ένζυμο μέσα στο σώμα, ομαδοποιείται σε αυτούς τους τύπους:
- CPK-1 (ή CPK-BB): Βρίσκεται κυρίως στους πνεύμονες και στον εγκέφαλο
- CPK-2 (ή CPK-MB): Βρίσκεται κυρίως στην καρδιά.
- CPK-3 (ή CPK-MM): Βρίσκεται κυρίως στους σκελετικούς μύες
Όταν οι ιστοί των σκελετικών μυών ή της καρδιάς υποστούν βλάβη ή αρχίσουν να εκφυλίζονται, τα κύτταρα στο εσωτερικό τους ανοίγουν.
Αυτό προκαλεί τη διαρροή του περιεχομένου αυτών των κυττάρων, συμπεριλαμβανομένου του ενζύμου CPK, στο αίμα.
Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο οι γιατροί θεωρούν ότι τα υψηλά επίπεδα φωσφοκινάσης κρεατίνης στο αίμα αποτελούν ένδειξη στρες ή τραυματισμού της καρδιάς, των μυών ή του εγκεφαλικού ιστού.
Μεταξύ αυτών, ένας τραυματισμός του μυϊκού ιστού είναι πιο πιθανός.
Τι είναι το τεστ CPK
Το τεστ ενζύμου CPK βοηθά στη μέτρηση των επιπέδων της φωσφοκινάσης της κρεατίνης στο αίμα.
Άλλες ονομασίες για αυτή την εξέταση είναι:
- CK κρεατίνης
- CK ολική
- Φωσφοκινάση CPK
Για τον προσδιορισμό των επιπέδων της CPK απαιτείται δείγμα αίματος. Αυτό το αίμα λαμβάνεται πιθανώς από μια φλέβα στο χέρι σας.
Εάν η εξέταση διαπιστώσει υψηλά επίπεδα ολικής CPK στο αίμα σας, αυτό θα μπορούσε να σημαίνει ότι είτε οξεία (βραχυπρόθεσμη) είτε χρόνια (μακροπρόθεσμη) εκφύλιση ή βλάβη έχει συμβεί στην καρδιά, τον εγκέφαλο ή τους σκελετικούς μυς σας.
Λάβετε υπόψη ότι σε περίπτωση ορισμένων τραυματισμών, τα επίπεδα του ενζύμου CPK κορυφώνονται μόνο μετά την παρέλευση δύο ημερών. Σε τέτοιες περιπτώσεις, μπορεί να σας ζητηθεί να κάνετε την εξέταση περισσότερες από μία φορές.
Μόλις γίνει η τελική εξέταση ενζύμου CPK, ο γιατρός σας μπορεί να σας συστήσει μια πιο εξειδικευμένη εξέταση για να διαπιστώσει ποιος τύπος ενζύμου CPK είναι ο υψηλότερος στο αίμα σας.
Αυτό θα μπορούσε να τους βοηθήσει να εντοπίσουν ακριβώς ποιος ιστός έχει υποστεί βλάβη στο σώμα σας.
Γιατί θα μπορούσατε να χρειαστείτε ένα τεστ ενζύμου CPK
Τα επίπεδα κινάσης κρεατίνης συνήθως αντικατοπτρίζουν την κατάσταση των σκελετικών μυών, της καρδιάς ή του εγκεφάλου.
Έτσι, αυτή η εξέταση συνιστάται όταν αντιμετωπίζετε οποιαδήποτε προβλήματα που σχετίζονται με αυτά τα όργανα.
Για παράδειγμα, εάν εμφανίζετε σημάδια καρδιακής προσβολής, όπως πόνο στο στήθος, ο γιατρός μπορεί να σας προτείνει μια εξέταση ενζύμου CPK μαζί με άλλες.
Τα επίπεδα της CK-MB καθώς και ο τρόπος με τον οποίο αυξάνονται και μειώνονται τα επίπεδα της CPK θα μπορούσαν να βοηθήσουν τον γιατρό να διαγνώσει αν πρόκειται πράγματι για καρδιακή προσβολή.
Δεδομένου ότι η φωσφοκινάση της κρεατίνης βρίσκεται επίσης στους σκελετικούς μύες, η εξέταση θα μπορούσε να βοηθήσει στην ανίχνευση μυϊκού τραυματισμού και προβλημάτων που σχετίζονται με τους μύες.
Ο γιατρός σας μπορεί να σας ζητήσει να κάνετε μια εξέταση CPK εάν έχετε συμπτώματα όπως:
- Μυϊκός πόνος
- Μυϊκή αδυναμία
- Μυϊκές κράμπες
- Σκούρα ούρα
- Μυρμήγκιασμα ή μούδιασμα
- Προβλήματα ισορροπίας
Ποιο είναι το φυσιολογικό εύρος των επιπέδων της CPK
Συνήθως, το φυσιολογικό εύρος των επιπέδων της CPK κυμαίνεται μεταξύ 10 και 120 μικρογραμμάρια ανά λίτρο (mcg/l).
Αυτό το εύρος μπορεί να διαφέρει από εργαστήριο σε εργαστήριο, επειδή κάθε εργαστήριο χρησιμοποιεί τις δικές του μετρήσεις και μεθόδους εξέτασης.
Είναι καλύτερο να ελέγξετε το αποτέλεσμά σας με το δεδομένο εύρος αναφοράς που παρέχει το εργαστήριο.
Ως υγιής ενήλικας, τα επίπεδα κρεατινικής κινάσης σας θα μπορούσαν επίσης να διαφέρουν ανάλογα με τη φυλή, το φύλο και το επίπεδο δραστηριότητάς σας.
Για παράδειγμα, οι μέσες τιμές της CPK είναι συνήθως υψηλότερες στους άνδρες από ό,τι στις γυναίκες. Ομοίως, τα επίπεδα αυτού του ενζύμου είναι επίσης υψηλότερα σε όσους έχουν περισσότερη μυϊκή μάζα σε σύγκριση με όσους δεν έχουν.
Τι υποδηλώνουν τα υψηλότερα από τα φυσιολογικά επίπεδα CPK
Τα υψηλότερα από τα φυσιολογικά επίπεδα του ενζύμου CPK θα μπορούσαν να αποτελούν ένδειξη προβλημάτων που σχετίζονται με την καρδιά, τον εγκέφαλο ή τους σκελετικούς μύες.
Τέτοια προβλήματα θα μπορούσαν να παρατηρηθούν σε άτομα που έχουν:
Προβλήματα στον εγκέφαλο και τους πνεύμονες (υποδεικνύεται από ασυνήθιστα υψηλά επίπεδα CPK-1):
- Επιληπτικές κρίσεις
- Εγκεφαλική βλάβη ή εγκεφαλικό επεισόδιο
- Σπασμούς
- Καρκίνο του εγκεφάλου
- Πνευμονικό έμφραγμα
- Ηλεκτροπληξία
Καρδιακά προβλήματα (υποδεικνύονται από ασυνήθιστα υψηλά επίπεδα CPK-2):
- Καρδιακή προσβολή
- Χειρουργική επέμβαση ανοικτής καρδιάς
- Καρδιακός τραυματισμός (για παράδειγμα, μετά από τροχαίο ατύχημα)
- Μυοκαρδίτιδα
Μυϊκός τραυματισμός ή μυϊκή καταπόνηση (υποδεικνύεται από ασυνήθιστα υψηλά επίπεδα CPK-3):
- Μυϊκή δυστροφία
- Μυοπάθεια
- Τραυματισμοί από σύγκρουση
- Μυϊκή βλάβη που σχετίζεται με φάρμακα
- Μυϊκή βλάβη μετά από μακρά περίοδο ακινησίας (ραβδομυόλυση)
- Δερματομυοσίτιδα ή πολυμυοσίτιδα
Άλλοι παράγοντες που θα μπορούσαν να προκαλέσουν υψηλά επίπεδα CPK παρά το γεγονός ότι δεν επηρεάζουν άμεσα τους μυς, την καρδιά ή τον εγκέφαλό σας περιλαμβάνουν:
- Υποθυρεοειδισμός
- Υπερθυρεοειδισμός
- Νόσος του Addison
- Νεφρική ανεπάρκεια
- Μικροβιακές λοιμώξεις
- Σύνδρομο Cushing
- Κοιλιοκάκη
- Αυτοάνοσες διαταραχές όπως η ρευματοειδής αρθρίτιδα ή ο λύκος
- Βαριά άσκηση
- Ενέσεις
- Παρατεταμένη χειρουργική επέμβαση
- Λήψη οποιασδήποτε τοξίνης ή φαρμάκου που παρεμβαίνει στην παραγωγή ενέργειας στους μύες σας
Τι πρέπει να λάβετε υπόψη σας πριν κάνετε μια εξέταση ενζύμου CPK
Δεν χρειάζεται να προετοιμαστείτε με ιδιαίτερο τρόπο πριν από τη διενέργεια μιας εξέτασης CPK. Απλώς φροντίστε να ενημερώσετε τον γιατρό σας για τα φάρμακα που παίρνετε, επειδή κάποια μπορεί να επηρεάσουν τα αποτελέσματα της εξέτασης ενζύμου CPK.
Για παράδειγμα, η λήψη αυτών των φαρμάκων πριν από την εξέταση θα μπορούσε να προκαλέσει τα αποτελέσματα της εξέτασής σας να δείξουν υψηλά επίπεδα CPK:
- Κοκαΐνη
- Στατίνες
- Αλκοόλ
- Φιβράτες
- Στεροειδή
- Αμφοτερικίνη Β
- Ορισμένα αναισθητικά
Συνοψίζοντας
Τα υψηλά επίπεδα CPK στα αποτελέσματα των εξετάσεών σας μπορεί να σημαίνουν πολλά πράγματα. Θα μπορούσε να είναι προσωρινό αποτέλεσμα μιας έντονης άσκησης ή ενέσεων που κάνατε. Το αποτέλεσμα θα μπορούσε επίσης να οφείλεται σε σφάλμα κατά την επεξεργασία της εξέτασης.
Ο γιατρός σας θα εξετάσει όλους αυτούς τους παράγοντες, συμπεριλαμβανομένων των συμπτωμάτων και του τρόπου ζωής σας, καθώς και θα καθορίσει εάν απαιτούνται περαιτέρω εξετάσεις.
Μόλις γίνουν όλες οι εξετάσεις, ο γιατρός σας θα ερμηνεύσει τα αποτελέσματα και θα προσδιορίσει την υποκείμενη αιτία του προβλήματός σας.
Εάν είναι απαραίτητο, ο γιατρός σας θα σας συστήσει ένα κατάλληλο σχέδιο θεραπείας. Ακολουθήστε το σωστά για να μειώσετε τον κίνδυνο τυχόν επιπλοκών.