Το CoQ10 μπορεί να βοηθήσει στην υποστήριξη της υγείας του δέρματος, του εγκεφάλου και των πνευμόνων, καθώς και στην προστασία από χρόνιες ασθένειες όπως ο καρκίνος ή ο διαβήτης. Ωστόσο, χρειάζονται περισσότερες έρευνες για να κατανοηθούν τα οφέλη του.
Το συνένζυμο Q10 (CoQ10) είναι μια ένωση που βοηθά στην παραγωγή ενέργειας στα κύτταρά σας. Με την ηλικία, το σώμα σας παράγει λιγότερο από αυτό, αλλά μπορείτε να το λάβετε από συμπληρώματα διατροφής ή τρόφιμα.
Τα χαμηλά επίπεδα του CoQ10 μπορεί να σχετίζονται με ασθένειες όπως ο καρκίνος, ο διαβήτης, καθώς και νευροεκφυλιστικές διαταραχές. Επομένως, η σχέση αιτίας-αποτελέσματος δεν είναι σαφής.
Τι είναι το CoQ10
Το CoQ10 βρίσκεται φυσικά στο σώμα, με τα υψηλότερα επίπεδα στην καρδιά, το συκώτι, τα νεφρά και το πάγκρεας.
Βοηθά στην παραγωγή ενέργειας στα κύτταρα με την παραγωγή της αντιοξειδωτικής τριφωσφορικής αδενοσίνης (ATP), η οποία εμπλέκεται στη μεταφορά ενέργειας των κυττάρων, και χρησιμεύει ως αντιοξειδωτικό για την προστασία των κυττάρων από το οξειδωτικό στρες.
Η ουβικινόλη είναι η ανηγμένη μορφή του CoQ10, ενώ η ουβικινόνη είναι η οξειδωμένη μορφή. Το σώμα είναι σε θέση να μετατρέπει από τη μια μορφή στην άλλη.
Και οι δύο παραλλαγές υπάρχουν στο σώμα, αλλά η ουβικινόνη είναι η μορφή που βρίσκεται περισσότερο στην κυκλοφορία του αίματος.
Τι κάνει το CoQ10 για τον οργανισμό
Το οξειδωτικό στρες μπορεί να επηρεάσει την ομαλή λειτουργία των κυττάρων και μπορεί να συμβάλει σε πολλές καταστάσεις υγείας.
Επομένως, δεν αποτελεί έκπληξη το γεγονός ότι ορισμένες χρόνιες ασθένειες έχουν επίσης συσχετιστεί με χαμηλά επίπεδα CoQ10.
Η παραγωγή CoQ10 μειώνεται καθώς μεγαλώνετε. Έτσι, οι ηλικιωμένοι άνθρωποι μπορεί να παρουσιάζουν ανεπάρκεια σε αυτή την ένωση.
Ορισμένες άλλες πιθανές αιτίες των χαμηλών επιπέδων CoQ10 περιλαμβάνουν:
- γενετικά ελαττώματα στη σύνθεση ή τη χρήση του CoQ10
- αυξημένες απαιτήσεις από τους ιστούς ως συνέπεια ασθένειας
- μιτοχονδριακές ασθένειες
- οξειδωτικό στρες λόγω γήρανσης
- παρενέργειες των θεραπειών με στατίνες
9 πιθανά οφέλη του συνένζυμου Q10 (CoQ10)
1. Μπορεί να βοηθήσει στη θεραπεία της καρδιακής ανεπάρκειας
Ορισμένες έρευνες υποδεικνύουν ότι το CoQ10 θα μπορούσε να βελτιώσει τα αποτελέσματα της θεραπείας για τα άτομα με καρδιακή ανεπάρκεια.
Μια έρευνα 7 μελετών κατέληξε στο συμπέρασμα ότι το CoQ10 θα μπορούσε να είναι ευεργετικό για τη διαχείριση της καρδιακής ανεπάρκειας, ειδικά για όσους δεν μπορούν να ανεχθούν άλλες μεθόδους θεραπείας.
Μια άλλη έρευνα 14 μελετών διαπίστωσε ότι τα άτομα με καρδιακή ανεπάρκεια που έπαιρναν συμπληρώματα CoQ10 είχαν μειωμένο κίνδυνο θανάτου και μεγαλύτερη βελτίωση της ικανότητας άσκησης σε σύγκριση με εκείνους που έπαιρναν εικονικό φάρμακο.
Το CoQ10 θα μπορούσε επίσης να βοηθήσει στην αποκατάσταση των βέλτιστων επιπέδων παραγωγής ενέργειας, στη μείωση της οξειδωτικής βλάβης και στη βελτίωση της καρδιακής λειτουργίας, τα οποία μπορούν να βοηθήσουν στη θεραπεία της καρδιακής ανεπάρκειας.
2. Θα μπορούσε να βοηθήσει στη γονιμότητα
Η γυναικεία γονιμότητα μειώνεται με την ηλικία λόγω της μείωσης του αριθμού και της ποιότητας των διαθέσιμων ωαρίων.
Το CoQ10 εμπλέκεται άμεσα σε αυτή τη διαδικασία. Καθώς μεγαλώνετε, η παραγωγή CoQ10 επιβραδύνεται, καθιστώντας το σώμα λιγότερο αποτελεσματικό στην προστασία των ωαρίων από οξειδωτικές βλάβες.
Τα συμπληρώματα με CoQ10 φαίνεται να βοηθούν και μπορεί ακόμη και να αντιστρέψουν αυτή τη σχετιζόμενη με την ηλικία μείωση της ποιότητας και της ποσότητας των ωραρίων.
Ομοίως, το ανδρικό σπέρμα είναι ευαίσθητο σε οξειδωτικές βλάβες, οι οποίες μπορεί να οδηγήσουν σε μειωμένο αριθμό σπερματοζωαρίων, κακή ποιότητα σπέρματος και υπογονιμότητα.
Αρκετές μελέτες έχουν καταλήξει στο συμπέρασμα ότι η συμπλήρωση με CoQ10 μπορεί να βελτιώσει την ποιότητα, τη δραστηριότητα και τη συγκέντρωση του σπέρματος αυξάνοντας την αντιοξειδωτική προστασία.
3. Μπορεί να βοηθήσει στην υποστήριξη της υγιούς γήρανσης του δέρματος
Επιβλαβή στοιχεία όπως η κυτταρική βλάβη ή η ορμονική ανισορροπία μπορεί να οδηγήσουν σε μειωμένη υγρασία του δέρματος και προστασία από τους περιβαλλοντικούς επιθετικούς παράγοντες, καθώς και σε αραίωση των στρωμάτων του δέρματος.
Σύμφωνα με μελέτες σε ανθρώπους και σε ζώα, η εφαρμογή του CoQ10 απευθείας στο δέρμα μπορεί να συμβάλει στη μείωση της οξειδωτικής βλάβης που προκαλείται από τις υπεριώδεις ακτίνες και να βοηθήσει στη μείωση του βάθους των ρυτίδων και στην προώθηση της αντιοξειδωτικής προστασίας.
4. Θα μπορούσε να μειώσει τους πονοκεφάλους
Η μη φυσιολογική λειτουργία των μιτοχονδρίων μπορεί να οδηγήσει σε χαμηλή ενέργεια στα εγκεφαλικά κύτταρα και να συμβάλει στην ημικρανία.
Δεδομένου ότι το CoQ10 ζει κυρίως στα μιτοχόνδρια των κυττάρων, έχει αποδειχθεί ότι μπορεί να είναι ευεργετικό για τη θεραπεία της ημικρανίας.
Μια έρευνα πέντε μελετών διαπίστωσε ότι το CoQ10 μπορεί να μειώσει αποτελεσματικά τη διάρκεια και τη συχνότητα της ημικρανίας σε παιδιά και ενήλικες.
Μια άλλη μελέτη του 2017 έδειξε ότι το CoQ10 μπορεί να βοηθήσει στη μείωση της συχνότητας των πονοκεφάλων και να τους κάνει μικρότερους και λιγότερο σοβαρούς.
5. Θα μπορούσε να βοηθήσει στην απόδοση κατά την άσκηση
Η μη φυσιολογική λειτουργία των μιτοχονδρίων μπορεί να μειώσει τη μυϊκή ενέργεια, καθιστώντας δύσκολη την αποτελεσματική σύσπαση των μυών και τη διατήρηση της άσκησης.
Το CoQ10 μπορεί να βοηθήσει στην απόδοση κατά την άσκηση μειώνοντας το οξειδωτικό στρες στα κύτταρα και βελτιώνοντας τη μιτοχονδριακή λειτουργία.
Μια έρευνα διαπίστωσε ότι το συμπλήρωμα CoQ10 μπορεί να βοήθησε στην αναστολή του οξειδωτικού στρες και των δεικτών μυϊκής και ηπατικής βλάβης σε έφηβους επίλεκτους κολυμβητές κατά τη διάρκεια της αγωνιστικής τους φάσης.
Επιπλέον, η συμπλήρωση με CoQ10 μπορεί να βοηθήσει στη μείωση της κόπωσης, η οποία θα μπορούσε επίσης ενδεχομένως να βελτιώσει την απόδοση κατά την άσκηση.
6. Μπορεί να βοηθήσει στο διαβήτη
Το οξειδωτικό στρες μπορεί να προκαλέσει κυτταρική βλάβη. Αυτό μπορεί να οδηγήσει σε μεταβολικές ασθένειες όπως ο διαβήτης, καθώς και σε αντίσταση στην ινσουλίνη.
Σε μια έρευνα του 2018, το CoQ10 έχει προταθεί ότι βελτιώνει την ευαισθησία στην ινσουλίνη και ρυθμίζει τα επίπεδα σακχάρου στο αίμα.
Μια άλλη έρευνα σε άτομα με διαβητική νευροπάθεια, ένας τύπος νευρικής βλάβης που μπορεί να εμφανιστεί σε άτομα με διαβήτη, διαπίστωσε ότι η λήψη 100 mg CoQ10 καθημερινά για 12 εβδομάδες μπορεί να έχει βελτιώσει τα επίπεδα HbA1c και την αντίσταση στην ινσουλίνη.
Επιπλέον, μπορεί επίσης να μείωσε τους δείκτες οξειδωτικού στρες και επιβλαβών ενώσεων, όπως τα τελικά προϊόντα προηγμένης γλυκοποίησης, σε σύγκριση με το εικονικό φάρμακο.
7. Μπορεί να παίζει ρόλο στην πρόληψη του καρκίνου
Σύμφωνα με ορισμένες μελέτες σε δοκιμαστικούς σωλήνες, το CoQ10 θα μπορούσε να εμποδίσει την ανάπτυξη των καρκινικών κυττάρων. Είναι ενδιαφέρον ότι έχει αποδειχθεί ότι τα άτομα με καρκίνο έχουν χαμηλότερα επίπεδα CoQ10.
Ορισμένες παλαιότερες έρευνες υποδεικνύουν ότι τα χαμηλά επίπεδα CoQ10 μπορεί να σχετίζονται με υψηλότερο κίνδυνο εμφάνισης ορισμένων τύπων καρκίνου, συμπεριλαμβανομένου του καρκίνου του μαστού και του προστάτη.
Νεότερες μελέτες έχουν επίσης υποδείξει κάτι τέτοιο όσον αφορά τον καρκίνο του πνεύμονα.
Επομένως, το CoQ10 δεν έχει αποδειχθεί ότι έχει αξία ως θεραπεία του καρκίνου, οπότε πρέπει να διεξαχθούν περισσότερες έρευνες προτού διατυπωθεί οριστικός ισχυρισμός.
8. Μπορεί να κάνει καλό στον εγκέφαλο
Η μιτοχονδριακή λειτουργία τείνει να μειώνεται με την ηλικία, γεγονός που μπορεί να οδηγήσει στο θάνατο των εγκεφαλικών κυττάρων και να συμβάλει σε καταστάσεις όπως το Αλτσχάιμερ και το Πάρκινσον.
Δυστυχώς, ο εγκέφαλος είναι πολύ ευάλωτος στο οξειδωτικό στρες λόγω της υψηλής περιεκτικότητάς του σε λιπαρά οξέα και της μεγάλης ζήτησης οξυγόνου.
Αυτό το οξειδωτικό στρες ενισχύει την παραγωγή επιβλαβών ενώσεωνTrusted Source που θα μπορούσαν να επηρεάσουν τη μνήμη, τη νόηση και τις σωματικές λειτουργίες.
Το CoQ10 μπορεί να μειώσει αυτές τις επιβλαβείς ενώσεις, επιβραδύνοντας ενδεχομένως την εξέλιξη της νόσου του Alzheimer και του Parkinson, σύμφωνα με ορισμένες μελέτες σε ζώα το 2019 και το 2021.
Ωστόσο, απαιτούνται περισσότερες έρευνες σε ανθρώπους.
9. Θα μπορούσε να προστατεύσει τους πνεύμονες
Η αυξημένη οξειδωτική βλάβη στους πνεύμονες και η ανεπαρκής αντιοξειδωτική προστασία, συμπεριλαμβανομένων των χαμηλών επιπέδων CoQ10, μπορεί να οδηγήσει σε πνευμονικές παθήσεις, όπως η χρόνια αποφρακτική πνευμονοπάθεια (ΧΑΠ) και το άσθμα.
Επιπλέον, ορισμένες παλαιότερες μελέτες έχουν διαπιστώσει ότι τα άτομα με αυτές τις παθήσεις τείνουν να έχουν χαμηλότερα επίπεδα CoQ10.
Μια άλλη μελέτη διαπίστωσε ότι η συμπλήρωση με CoQ10 και κρεατίνη, μια ένωση που βρίσκεται στα μυϊκά κύτταρα, μπορεί να έχει βελτιώσει τη λειτουργική απόδοση, την αντίληψη της δύσπνοιας και τη σύνθεση του σώματος σε άτομα με ΧΑΠ.
Δοσολογία
Το CoQ10 κυκλοφορεί σε δύο διαφορετικές μορφές, την ουβικινόλη και την ουβικινόνη.
Τρέχουσες μελέτες σημειώνοτν ότι είτε η ουβικινόλη είτε η ουβικινόνη είναι αποδεκτές για χρήση ως συμπλήρωμα. Δεν βρέθηκε σημαντική διαφορά μεταξύ των δύο όσον αφορά την απορρόφηση.
Τα συμπληρώματα CoQ10 διατίθενται σε διάφορες δόσεις, που κυμαίνονται από 30 έως 600 mg.
Δόσεις των 100-400 mg ανά ημέρα έχουν χρησιμοποιηθεί σε μελέτες που σχετίζονται με την υγεία της καρδιάς, ενώ δόσεις που κυμαίνονται από 600-3.000 mg έχουν χρησιμοποιηθεί για τη θεραπεία ορισμένων νευροεκφυλιστικών διαταραχών.
Ωστόσο, η λήψη 200 mg δύο φορές ημερησίως με τροφή θεωρείται η μέση δόση που απαιτείται για τη διατήρηση θεραπευτικών επιπέδων CoQ10 στο αίμα για τους περισσότερους ανθρώπους.
Επειδή το CoQ10 είναι μια λιποδιαλυτή ένωση, η απορρόφησή του είναι αργή και περιορισμένη. Ωστόσο, η λήψη συμπληρωμάτων CoQ10 με τροφή μπορεί να βοηθήσει τον οργανισμό σας να το απορροφήσει καλύτερα από τη λήψη χωρίς τροφή.
Επίσης, έχει επιβεβαιωθεί ότι οι μαλακές κάψουλες είναι πιο αποτελεσματικές από άλλες μορφές CoQ10.
Επιπλέον, ορισμένα προϊόντα προσφέρουν μια διαλυτοποιημένη μορφή CoQ10 ή έναν συνδυασμό CoQ10 και ελαίων, για να βελτιώσουν την απορρόφησή του.
Πηγές τροφής του CoQ10
Ενώ μπορείτε εύκολα να καταναλώσετε το CoQ10 ως συμπλήρωμα, μπορεί επίσης να βρεθεί σε ορισμένα τρόφιμα.
Τα ακόλουθα τρόφιμα περιέχουν CoQ10:
- Καρδιά, συκώτι και νεφρά
- Ορισμένα κρέατα: χοιρινό, βοδινό και κοτόπουλο
- Λιπαρά ψάρια: πέστροφα, ρέγγα, σκουμπρί και σαρδέλες
- Όσπρια: φακές και φιστίκια
- Ξηροί καρποί και σπόροι: σουσάμι και φιστίκια
- Έλαια: λάδι σόγιας και κανόλα
Εκτός από τα τρόφιμα που αναφέρονται παραπάνω, ορισμένα είδη φρούτων, λαχανικών, γαλακτοκομικών προϊόντων και δημητριακών περιέχουν επίσης CoQ10, αν και σε πολύ μικρότερες ποσότητες.
Συνοψίζοντας
Το CoQ10 είναι μια λιποδιαλυτή ένωση που μοιάζει με βιταμίνη και φαίνεται να έχει κάποια οφέλη για την υγεία.
Συγκεκριμένα, οι έρευνες δείχνουν ότι μπορεί να συμβάλλει στη βελτίωση της υγείας της καρδιάς και της ρύθμισης του σακχάρου στο αίμα, να προστατεύει από ορισμένους τύπους καρκίνου και να μειώνει τη συχνότητα της ημικρανίας.
Μπορεί επίσης να μειώσει τις οξειδωτικές βλάβες που οδηγούν σε μυϊκή κόπωση, δερματικές βλάβες και ασθένειες του εγκεφάλου και των πνευμόνων.
Ωστόσο, απαιτούνται περισσότερες έρευνες για να διαπιστωθεί αν το CoQ10 μπορεί να βοηθήσει σε αυτούς τους τομείς.
Το CoQ10 μπορεί να βρεθεί ως συμπλήρωμα που φαίνεται καλά ανεκτό, αλλά θα πρέπει να ρωτήσετε το γιατρό σας πριν το δοκιμάσετε.
Μπορείτε επίσης να αυξήσετε την πρόσληψή μέσω διαφόρων τροφικών πηγών, όπως κάποια κρέατα, τα έλαια, οι ξηροί καρποί, οι σπόροι και τα όσπρια.
